نحوه خواندن مقاومت SMD چگونه است؟

خواندن مقاومت اس‌ام‌دی یکی از مهارت‌های پایه در تعمیرات و الکترونیک است که به شناسایی مقدار اهم مقاومت‌های بدون نوار رنگی کمک می‌کند. برای خواندن مقاومت اس ام دی باید کد عددی روی قطعه را تفسیر کرد؛ در مقاومت‌های SMD سه‌رقمی، دو رقم اول مقدار و رقم سوم ضریب توان ده است و در کدهای چهاررقمی، سه رقم اول مقدار و رقم آخر ضریب را مشخص می‌کند؛ به‌عنوان مثال کد 472 یعنی ۴۷×۱۰² برابر با ۴٫۷ کیلو‌اهم، و حروفی مثل R هم نقش اعشار را دارند (مثلاً 4R7 یعنی ۴٫۷ اهم)، در ادامه مطلب بیشتر در خصوص مقاومت SMD و همچنین کد مقاومت smd صحبت خواهیم کرد.

ویدئو آموزش نحوه خواندن مقاومت SMD

مقاومت چیست؟

مقاومت یک قطعه الکترونیکی است که جریان برق را محدود می‌کند. یعنی وقتی جریان می‌خواهد از مدار عبور کند، مقاومت جلوی آن را می‌گیرد و به همین دلیل در مدارها کاربرد زیادی دارد. مقاومت‌ها جزء قطعات پسیو Passive هستند، یعنی فقط انرژی مصرف می‌کنند و تولید نمی‌کنند.

کاربردهای اصلی مقاومت:

• محدود کردن جریان

• تقسیم ولتاژ

• Pull-up کردن خطوط ورودی و خروجی

واحد مقاومت «اهم» (Ω) است.

مقاومت SMD چیست؟

مقاومت SMD نوعی مقاومت است که روی سطح برد نصب می‌شود و کوچک است. این نوع مقاومت در گوشی، تلویزیون، کامپیوتر و دیگر تجهیزات مدرن استفاده می‌شود. به آن مقاومت تراشه هم می‌گویند و معمولاً به شکل مستطیل کوچک است.

تاریخچه:

• • IBM در دهه ۱۹۶۰ اولین قدم‌ها را برداشت و پایه‌های فلزی سنتی را حذف کرد و سطح فلزی برای اتصال قطعه طراحی شد.

  • در دهه ۱۹۸۰ تکنولوژی SMD بیشتر توسعه یافت و قطعات ریزتر اما کاربردی‌تر شدند.

• نمونه قطعات اس ام دی : LED، مقاومت، IC، سوکت‌ها و دیگر قطعات الکترونیکی.

• برد SMD: بردی که این قطعات روی آن نصب می‌شوند و امکان ساخت مدارهای جمع‌ و جور و پیچیده را فراهم می‌ کند.

مزایای مقاومت SMD:

• طراحی جمع‌وجور و سازگار با تجهیزات مدرن

• هزینه کمتر و عملکرد بهتر

• امکان نصب روی برد بدون سوراخ

ویژگی‌های ساخت:

• ساخته شده از سرامیک و فلز

• پوشش محافظ دارد که از ضربه و آسیب مکانیکی جلوگیری می‌کند

• با استفاده از اکسید فلز، مقاومت پایدار و قابل اعتماد می‌ماند

چگونه مقاومت SMD را بخوانیم؟

مقاومت اس ام دی دارای رنگ مشکی است و دو طرف آن نیز (قسمت لحیم شده) به رنگ نقره ای می باشد. در وسط این قطعه، کدی به چشم می خورد که شامل عدد یا حرف و عدد است.

انواع روش خواندن مقاومت  smd

برای خواندن مقاومت‌های smd باید به کدهایی که روی این قطعات نوشته شده است توجه کنیم.این کدها شامل برخی حروف انگلیسی و تعدادی عدد هستند.

1.کد فقط عددی

روی مقاومت فقط عدد درج شده است، مثل 100 یا 471.

قاعده خواندن : دو یا سه رقم اول عدد مقدار واقعی را نشان می‌دهند و رقم آخر تعداد صفرهای بعدی را مشخص می‌کند.

• اگر رقم آخر 1 باشد، به جای آن صفر قرار می‌دهیم: 561 → 560 Ω
• عدد با صفر در انتها: صفر آخر در خواندن مقدار مقاومت حذف می‌شود.
• مقاومت صفر: هیچ عددی روی آن نیست و برای اتصال کوتاه یا جامپر در مدار استفاده می‌شود.

مثال 1 : 471 → 47 × 10¹ = 470 Ω
مثال 2 : 100 → 10 × 10⁰ = 10 Ω

2.عدد + حرف

روی مقاومت عدد و یک حرف لاتین است، مثل 4R7 یا 1K0.

قاعده خواندن : حرف، واحد مقاومت است و نقش نقطه اعشاری را هم دارد:

R = اهم (۰٫۰۷ Ω یا ۰٫۴۷ Ω)

K = کیلو اهم (×۱۰۰۰)

M = مگا اهم (×۱٬۰۰۰٬۰۰۰)

مثال 1: 4R7 → 4.7 Ω
مثال 2: 1K0 → 1 × 1000 = 1000 Ω

3.بدون عدد یا حرف

بعضی مقاومت‌ها رویشان هیچ عدد یا حرفی نوشته نشده است.

قاعده خواندن : مقدار مقاومت باید از نقشه مدار یا برگه مشخصات قطعه استخراج شود.

🔗 ابزارهای آنلاین مفید برای محاسبه مقاومت SMD:

1. محاسبه آنلاین مقاومت SMD – Palculus SMD Resistor Calculator – یکی از ابزارهای ساده برای وارد کردن کد و گرفتن مقدار مقاومت.

2. Eleczia – SMD Resistor Code Calculator – ابزار دیگر برای تبدیل کد SMD به مقدار اهم/kΩ/MΩ.

3. Myiotlab – SMD Resistor Value Calculator – ابزار آنلاین که مقدار مقاومت را بر اساس کد SMD محاسبه می‌کند.

4. ResistorColors.org – SMD Resistor Calculator – ابزار رایگان برای تبدیل کد سه یا چهار رقمی به مقدار مقاومت.

5. Bostock SMD Resistor Code Calculator (Utmel) – ابزار دیگری برای محاسبه مقدار مقاومت براساس کدهای رایج SMD.

خواندن مقدار مقاومت های دیپ چگونه است؟

نوع دیگری از مقاومت ها نیز وجود دارند که به آن ها مقاومت های دیپ گفته می شود. مقدار این نوع مقاومت ها را با توجه به نوارهای رنگی روی آن ها می توان تشخیص داد. این کدهای رنگی نشان دهنده مقدار مقاومت و تلرانس قطعه مورد نظر می باشد.

هر یک از این رنگ ها نشان دهنده یک عدد می باشند که با توجه به نقشه رنگی مقاومت ها می توانید به راحتی مقدار این نوع مقاومت ها را محاسبه نمایید.

• نحوه خواندن مقدار مقاومت از روی نوار های رنگی به این شکل است که حتما باید همیشه از چپ به راست ( پهن ترین نوار رنگی در قسمت راست مقاومت قرار دارد) شروع به خواندن نمایید.
• نوار رنگی پهن تر که در انتهای سمت راست قرار دارد نشان دهنده تلرانس قطعه است.

قیمت مقاومت (smd) اس ام دی

هنگام خرید مقاومت smd باید مشخصاتی را برای این مقاومت در نظر داشت و بر اساس آن ها اقدام به انتخاب مقاومت smd کرد. برخی از مهم ترین ویژگی های این مقاومت شامل پکیج مقاومت، درصد خطا، مقدار و همچنین توان مقاومت است که در خرید یا سفارش قطعات الکترونیکی از خارج باید به آن ها توجه نمود.

جمع بندی

همان‌طور که اشاره کردیم مقاومت‌ها یکی از کاربردی‌ترین انواع قطعات الکترونیکی هستند که در مدار وظیفه دارند تا جریان الکتریسیته را محدود کنند. مقاومت‌ها در انواع مختلفی طراحی و تولید شده‌اند و هر یک از آن‌ها اندازه‌های مختلفی دارند. برای این‌که بتوانید مناسب‌ترین قطعه را در مدار استفاده کنید باید بتوانید مقدار آن را به‌درستی تشخیص دهید. همچنین در کنار شناسایی مقدار مقاومت‌ها، آشنایی با روش‌های تست و اندازه گیری ظرفیت خازن smd نیز می‌تواند در انتخاب صحیح قطعات الکترونیکی نقش مهمی داشته باشد.

سوالات متداول

1.مقاومت SMD چیست و چه تفاوتی با مقاومت‌های معمولی دارد؟

مقاومت SMD (Surface Mount Device) نوعی مقاومت است که مستقیماً روی سطح برد مدار چاپی نصب می‌شود و پایه‌های عبوری از برد ندارد. نسبت به مقاومت‌های دیپ (DIP) کوچکتر، سبکتر و مناسب برای تولید انبوه است.

2.اگر روی مقاومت کد 100 نوشته شده باشد، مقدار آن چقدر است؟

کد 100 به معنی ۱۰ × ۱۰⁰ = ۱۰ اهم است. توجه داشته باشید که در اینجا رقم آخر صفر است، بنابراین صفر اضافه نمی‌شود.

3.تفاوت کدهای سه‌رقمی و چهاررقمی در مقاومت‌های SMD چیست؟

• کد سه‌رقمی: دو رقم اول مقدار، رقم سوم ضریب توان ده

• کد چهاررقمی: سه رقم اول مقدار، رقم چهارم ضریب توان ده .مثال: 4701 = 470 × ۱۰¹ = 4700 اهم یا ۴.۷ کیلواهم

4.مقاومتی با کد 0 یا 000 چیست؟

این مقاومت صفر اهم است که در واقع یک جامپر (اتصال کوتاه) محسوب می‌شود و برای اتصال مستقیم دو نقطه در مدار استفاده می‌شود.

5.اگر روی مقاومت SMD هیچ کدی نبود چه کنیم؟

مقاومت‌های بسیار کوچک (مانند اندازه 0201) ممکن است فاقد کد باشند. در این صورت باید از نقشه مدار (شماتیک) یا دیتاشیت دستگاه استفاده کرد یا با مولتی‌متر مقاومت را اندازه‌گیری نمود.

6.تلرانس مقاومت‌های SMD چگونه مشخص می‌شود؟

در مقاومت‌های SMD، تلرانس معمولاً با کد مشخص نمی‌شود و باید از دیتاشیت سازنده یا نقشه مدار استخراج شود. تلرانس رایج ۱٪، ۵٪ و ۱۰٪ است.

7.آیا مقاومت SMD را می‌توان روی برد دیپ نصب کرد؟

بله، با استفاده از آداپتور یا پد مخصوص، اما این کار توصیه نمی‌شود مگر در موارد اضطراری، زیرا اتصال محکمی ایجاد نمی‌کند.