در این مقاله می خواهیم، نحوه اندازه گیری ظرفیت خازن smd را بیان کرده و درباره روشهای تشخیص ظرفیت خازن smd و نحوه خواندن ظرفیت خازن smd اطلاعاتی را برای شما ارائه دهیم. در ادامه قبل از بیان ظرفیت خازن اس ام دی و نحوه محاسبه آن، خازن ها ازجمله خازنsmd را تعریف می کنیم.
خازن قطعه ای الکتریکی بوده که بار الکتریکی را در خود ذخیره می نماید. نقطه مشترک تمام خازنها وجود حداقل دو هادی می باشد که توسط یک عایق از هم جدا می شوند. هادی ها ضخامت خازن بوده و از جنس فلز یا الکترولیت هستند. خازن ها یکی از قطعات برد الکترونیکی هستند؛ برای آشنایی بیشتر با دیگر قطعات برد پیشنهاد می کنیم مقاله شناخت قطعات الکترونیکی روی برد را نیز مطالعه کنید.
امروزه با گسترش علم و به روز شدن مدارهای الکتریکی، گرایش افراد به سمت استفاده از قطعات کوچک smd بیشتر شده است. خازنهای اس ام دی نسل جدیدی از قطعات الکترونیکی SMD بوده که از لحاظ ساختاری با نسل قدیمی تر خود (DIP) تفاوت چندانی نداشته و تنها تفاوت آنها در شیوه اتصال آن دو به مدار می باشد. برای نصب خازن SMD نیاز به سوراخ کردن محل پایه نبوده و امکان لحیم کردن قطعات SMD در دو طرف مدار چاپی دو لایه وجود دارد.
چطورخازنهای SMD را بخانیم ؟
افرادی که با قطعات الکترونیکی سروکار دارند باید نحوه اندازه گیری ظرفیت خازن smd و خواندن آن را بدانند. نحوه عملکرد خازن ها با توجه به اینکه آن دو در ظاهر متفاوت می باشند، یکسان است. در خازنها دو ناحیه با بار مخالف، مقابل یکدیگر قرار گرفته و این دو بار مخالف سبب به وجود آمدن میدان الکتریکی می گردند و انرژی الکتریکی را در خود ذخیره می کنند. این خازنها در مدارات مجتمع شده بر روی بردهای موبایل، کامپیوتر، باتری ساید و غیره به کار برده می شوند.
نحوه خواندن ظرفیت خازن smd بدین صورت است که دو رقم اول، مقدار خازن و رقم سوم، ضریب به توان ده یا تعداد صفرها بوده که مقدار آن بر اساس پیکوفاراد PF محاسبه می شود.
چگونه ظرفیت خازن smd را تشخیص دهیم؟
چگونه ظرفیت خازن smd را تشخیص دهیم؟ برای تشخیص ظرفیت خازن smd می توانید از ابزارهای اندازه گیری خازن استفاده کنید. دستگاه های اندازه گیری خازن، مانند LC متر یا مولتی متر، به شما این امکان را می دهند که اندازه گیری ظرفیت خازن smd را انجام داده و مقدار آن را بررسی کنید. اگر خازن به طور مشخص برچسب گذاری شده باشد، مقدار ظرفیت به صورت مستقیم در برچسب ذکر شده است. در صورتی که اطلاعات برچسبی موجود نباشد، مشاهده دیتاشیت (Datasheet) خازن می تواند به شما کمک کند. مراحل تشخیص ظرفیت خازن های smd به شرح زیر می باشد:
- خارج نمودن خازن از مدار
- اتصال دستگاه اندازه گیری
- تنظیم ظرفیت خازن
- بررسی برچسب یا دیتاشیت
توجه داشته باشید، در صورتی که خازن در مدار باشد، اندازه گیری ظرفیت خازن های smd تحت تأثیر دیگر عناصر مدار قرار می گیرد؛ بنابراین جدا کردن خازن از مدار می تواند نتایج دقیقتری را به همراه داشته باشد.
شاید خواندن این مطلب برای شما جالب باشد: مدار ترایاک
خازنهای smd تا چه اندازه ظرفیت دارند؟
ظرفیت خازنهای smd (Surface Mount Device) معمولاً در مقدار میکروفاراد (μF) و یا پیکوفاراد (pF) اندازه گیری می شود. برچسب خازنهای SMD ممکن است به شکل کد یا نمادی نشان داده شوند، مانند ۱۰nF یا ۴۷μF . برای دقت بیشتر، به برچسب ها و مشخصات فنی خازن مورد نظر خود مراجعه کنید.
مراحل اندازه گیری ظرفیت خازن smd
برای اندازه گیری ظرفیت خازن smd باید مراحل زیر را انجام داد:
مرحله اول: قطع کردن اتصال برق خازنها
ابزاری که ظرفیت خازن smd را اندازه گیری می کند، انتخاب نمایید. برای سرعت و دقت بالا از LCR متر استفاده کنید. این وسیله اندازه گیری دارای چندین روش مطمئن برای آزمایش ظرفیت، می باشد. از روی دفترچه راهنمای این ابزار می توان نحوه اندازه گیری را مشاهده کرد. ESR مترها، خازن ها را در مدار قرار داده اما دقیق اندازه گیری نمی نمایند.
برای آزمایش ولتاژ بعد از تنظیم نمودن ولت متر، برق مدار را قطع نمایید. پراب ها را در طرف مقابل منبع تغذیه قرار داده، سپس خازن را با دقت تخلیه نمایید. مقاومت SMD را از طریق پایانه های خازن وصل کنید تا شارژ خازنها بهتر تخلیه شود. برای خازنهای کوچک از یک مقاومت 2000اهمی که 5 وات می باشد، استفاده نمایید.
زمانی که خازن در مدار قرار دارد، نتایج نادرستی را ایجاد کرده و به سایر اجزا نیز آسیب وارد می کند؛ بنابراین باید خازن را با احتیاط برداشته یا در صورت لزوم اتصال خازنها را نیز قطع نمایید.
مرحله دوم: اندازه گیری خازن
در این مرحله، برای تست خازن و اندازه گیری ظرفیت خازن smd، مولتی متر را تنظیم نمایید. اکثر مولتی مترها از نمادی شبیه – I (-) برای نمایش ظرفیت استفاده می کنند. صفحه خازن را نسبت به آن علامت تنظیم نمایید. اگر روی صفحه مشترک چندین علامت می باشد، لازم است یک دکمه را فشار داده تا بین آنها چرخه ایجاد گردد و نماد ظرفیت در صفحه نمایش خاموش گردد.
برای مولتی مترهایی که دارای چندین نقطه تنظیم خازن هستند، می توان با خواندن برچسب خازن نقطه دقیق را به دست آورد، اما اگر دستگاه فقط یک نقطه تنظیم خازن داشته باشد با مولتی متر می توان به طور خوکار دامنه را مشخص کرد.
اگر مولتی متر دارای دکمه REL می باشد، آن را فشار داده تا چراغ های آزمایش جدا گردند. با این کار ظرفیت آزمایشات صفر شده و از تداخل در اندازه گیری جلوگیری می گردد. این کار فقط برای اندازه گیری خازنهای کوچک الزامی است.
پراپها را به پایانه های خازن وصل نمایید. قبل از اتصال، ترمینال های مثبت و منفی را شناسایی نمایید. شاید این کار برای آزمون زیاد مهم نباشد ولی باید قبل از استفاده نمودن از وجود خازن در مدار آن اطلاع داشته باشید. مثلا در خازنها اگر یک پایه از پایه دیگر بلندتر باشد، پایه بلند ترمینال مثبت می باشد.
مولتی مترها با جریانی که برای شارژ نمودن خازن ارسال می کنند، ولتاژ را اندازه گیری می نمایند. این فرایند چند ثانیه زمان می برد. قرائت ” OL” یعنی ظرفیت برای اندازه گیری مولتی متر خیلی زیاد می باشد. در این حالت مولتی متر را روی دامنه بالا تنظیم نمایید. این نتیجه می تواند به معنای کوتاه شدن خازن نیز باشد.
یک مولتی متر با دامنه خودکار ابتدا کمترین دامنه را آزمایش کرده، سپس اگر به خیلی زیاد برخورد نماید، افزایش خواهد یافت.
نحوه تست خازن SMD با مولتی متر
قبل و بعد از اندازه گیری ظرفیت خازن smd باید آن را تست نمود. در تست خازنها اگر دکمه open دستگاه بالا باشد یعنی خازن سالم است. مولتی متر را در حالت اهم قرار داده و و سر پروب مولتی متر را به خازن smd وصل نمایید، اعداد روی صفحه نمایشگر شروع به بالا رفتن کرده و بعد از مدتی روی یک ثابت می شوند در این صورت خازن سالم می باشد. باید مولتی متر را در حالت بوق قرار داد، سپس پروبها را به دو سر خازن وصل کرد، در این حالت زمانی که خازن سالم باشد صدای بوقی شنیده نمی شود.
جمع بندی
خازنهای smd قطعاتی هستند که عمل ذخیره سازی انرژی الکتریکی را انجام می دهند؛ بنابراین اندازه گیری ظرفیت خازن smdحائز اهمیت می باشد. ما در این مقاله علاوه بر بررسی اندازه گیری ظرفیت این خازنها، درباره تست خازنها با مولتی متر اطلاعات کاملی را ارائه داده ایم. همچنین نحوه تشخیص و خواندن ظرفیت خازن smd را بیان نمودیم.