به طور کلی بردهای الکترونیکی در صنعت بسیار پرکاربرد هستند و از انواع آن ها در صنایع مختلف برای انجام کارهای صنعتی استفاده می شود. برد الکترونیکی قطعه ای کوچک است که سایر قطعه های الکترونیکی بر روی آن سوار می شوند. آیا در رابطه با بردها اطلاعاتی دارید؟ و آیا می‌دانید که مونتاژ آن‌ها به چه صورت انجام می‌شود؟! موضوعی که در این مطلب قصد بررسی آن را داریم نحوه مونتاژ برد الکترونیکی است، لذا توصیه می‌کنیم چنانچه نیاز به کسب اطلاعات در این زمینه دارید، تا پایان با ما همراه بمانید.
مونتاژ برد الکترونیکی چیست؟
همانطور که می دانید به قطعاتی که در آن‌ها از انواع برد استفاده می‌شود قطعه الکترونیکی گفته می‌شود. این قطعات از لحاظ شکل ظاهری شامل دو دسته SMD و DIP می‌شوند که به هنگام طراحی PCB اولین مبحثی که باید به آن توجه داشت همین مسئله می‌باشد. مونتاژ قطعات الکترونیکی را می‌توان به دو صورت دستی و یا توسط دستگاه انجام داد. این قطعات باید توسط لحیم در داخل برد نصب شوند. در هریک از روش‌های مونتاژ قطعات الکترونیک شیوه روند کار کمی متفاوت خواهد بود. به طور کلی نصب سایر قطعات را بر روی شاسی برد مونتاژ می‌گویند.
مراحل و آموزش مونتاژ بردهای الکترونیکی
به طور کلی مونتاژ برد الکترونیکی شامل مراحل زیاد و گوناگونی است؛ استنسیل کردن، لحیم، انتخاب و جایگذاری و وارسی از جمله مهم ترین مراحل در انجام این کار به شمار می رود که در ادامه به صورت مختصر هر یک از این مراحل را توضیح خواهیم داد.
1-گام اول؛ استنسیل کردن خمیر لحیم:
اولین قدم برای انجام مونتاژ، پیاده کردن خمیر لحیم بر روی برد است. این فرآیند شباهت بسیاری با فرآیند چاپ بر روی لباس را دارد. . بدین صورت که باید یک لایه نازک از استیل ضد زنگ را بر روی برد جایگذاری کرد تا پس از آن بتوان سایر قطعات را به برد اتصال داد. در صنعت به این فرآیند استنسیل کردن گفته می‌شود که به فرد مونتاژ کار کمک می‌کند تا قطعات را طبق نقشه بر روی برد جایگذاری کند.
2-گام انتخاب و جایگذاری قطعات:
به طور کلی بر روی بردها قطعات الکترونیکی بسیاری قرار می‌گیرد، ترانزیستور و خازن دیود از مهم‌ترین این قطعات به شمار می‌روند. بعد از استنسیل کردن فرآیند مونتاژ برد به جایگذاری قطعات می‌رسد. در این مرحله هر قطعه طبق تکنولوژی SMT بر روی برد نصب می‌شود.
بیشتر بدانید: ترانزیستور چیست
3-گام سوم؛ لحیم کاری مجدد:
پس از اینکه خمیر لحیم کاری و انواع قطعات الکترونیکی بر روی برد نصب شد و به درستی در جای خود قرار گرفتند، می‌بایست در جای خود محکم شوند. بدین منظور نیاز است تا مجدد لحیم کاری انجام شود؛ این بدان مفهوم است که باید خمیر لحیم باید جامد گردد و قطعات نیز به وسیله آن بر روی برد چسبیده شوند. مرحله سوم از مونتاژ که همان لحیم کاری مجدد است را در اصطلاح Reflow می‌نامند.
در این مرحله از انجام کار بعد از انتخاب و جایگذاری قطعات، برد با کمک یک نوار نقاله در طول خط تولید انتقال داده می‌شود. نوار نقاله باید از میان یک اجاق بزرگ عبور کند که دمای برد را تا ۲۵۰ درجه سانتیگراد افزایش می‌دهد. بعد از انجام این مراحل و قرارگیری صحیح قطعات برد از دستگاه‌های خنک کننده عبور می‌کند تا دمای آن پیوسته کاهش یاید. در پایان این فرآیند قطعه‌های الکترونیکی در مدار رابطه پایدار و بسیار محکمی را پیدا می کنند.
4-گام چهارم؛ وارسی و کنترل کیفیت
پس از طی کردن مراحل نام برده شده در مونتاژ قطعات برد الکترونیکی نوبت تست و وارسی کیفیت می‌باشد؛ درست است که تمامی مراحل به صورت رباط‌وار انجام می‌شود اما باز هم امکان وقوع خطا وجود دارد، بنابراین لازم است تا مراحل چک شود تا ایرادات و خطاهای احتمالی کشف شود. در طی مراحل ممکن است که سلامت برد دچار مشکل شده باشد یا اینکه برخی از قطعات به درستی جاگذاری نشده باشند؛ به همین دلیل نیاز است که با روش‌های مختلف کیفیت برد و قطعات نصب شده بر روی آن بررسی شود.
برای کنترل کیفیت به صورت دستی باید در این زمینه تخصص کافی داشته باشید، اگر متخصص مونتاژ کار باشید با لمس دستی برخی از اتصالات و سطح برد و حتی مشاهده کلی متوجه می‌شوید که فرآِیند به درستی انجام شده است یا خیر. اما در غیر این صورت می‌توانید به کمک اپتیکال اتوماتیک و اشعه ایکس نیز سلامت برد و قطعات را بررسی کنید.
همچنین بخوانید: سلف چیست
5-گام پنجم؛ PHT و یا جایگذاری
آخرین مرحله در مونتاژ بر روی برد الکترونیکی جایگذاری می‌باشد. این مرحله را در واقع PHT می‌نامند که از یک عبارت انگلیسی به نام Plated Through Hole به معنای سوراخ آبکاری گرفته شده است. در این مرحله از فرآیند باید از طریق یک سوراخ آبکاری شده در قسمت شاسی برد، قطعات الکترونیکی را در محل مشخص جایگذاری کرد. نقش این سوراخ‌ها در واقع برای کمک به ارسال و دریافت سیگنال‌های الکترونیکی در مدار می‌باشند. با انجام این مرحله و جایگذاری قطعات در نهایت یک بار دیگر سلامت و کیفیت بررسی می‌شود تا مونتاژ به پایان برسد.
به طور کلی آموزش مونتاژ برد الکترونیکی شامل مراحل بسیار پیچیده‌ای نیست و می‌توان با کمی آموزش این فرآیند را در منزل نیز انجام داد.
انواع روش های مونتاژ قطعه های بردهای الکترونیکی
انواع روش های مونتاژ برد الکترونیکی عبارت اند از 1-مونتاژ DIP 2-مونتاژ SMD که در ادامه به معرفی هریک از این موارد خواهیم پرداخت.
مونتاژ DIP چیست؟
مونتاژ DIP یکی از انواع مونتاژ است و در آن نیز باید از قطعات dip استفاده کرد، به این مونتاژ درون حفره‌ای نیز گفته می‌شود. این نوع روش مونتاژ برای بردهای مدار چاپی و یا pcb تشکیل شده‌اند که در آن باید برای انجام کار پایه قطعات درون حفره‌های برد قرار بگیرند. با قرار گرفتن قطعات در این حفره‌ها پایه‌ها از سمت دیگر بیرون زده و لحیم کاری می‌شوند.
مونتاژ SMD چیست؟
مونتاژ smd روشی از مونتاژ بردهای الکترونیکی است که به صورت کاملا الکترونیکی انجام می شود، اما این روش نیاز به ظرافت بیشتری دارد. انجام این مونتاژ توسط دو ربات (pick and place) انجام می‌شود و کاربرد اصلی آن برای تولیدات انبوه انواع بردهای الکترونیکی می‌باشد. برای این روش از مونتاژ نیز مانند روش DIP مراحل مختلفی وجود دارد، اما تفاوت این دو در آن است که تمامی مراحل آن توسط دستگاه انجام می‌گردد. توجه داشته باشید قطعات الکترونیکی SMD با سایر روش ها تفاوت دارد.
روش ترکیبی و زمان های استفاده از آن
در روش ترکیبی از هر دو مونتاژ DIP و SMD بر روی بردها استفاده می‌شود. استفاده از شیوه ترکیبی کمک می‌کند تا فرآیند مونتاژ با دقت بیشتری انجام و با ظرافت لازم اجرا شود.
لوازم مونتاژ قطعات برد الکترونیکی
برخی از مهم ترین تجهیزات لازم برای مونتاژ عبارت اند از:
- هویه استاندارد
- پایه هویه
- اسفنج سیمی
- قلع کش نواری و پمپی
- انواع پنس
- روغن لحیم و فلکس
- سیم لحیم
- دستگاه هات ایر
- جا الکلی
- مولتی متر
- سیم چین، سیم لخت کن و انبر دست
- دستبند آنتی استاتیک
- پد آنتی استاتیک
نتیجه گیری:
در این مطلب بررسی کردیم که چگونه برد الکترونیکی را مونتاژ کنیم و آموختیم مراحل انجام این کار چیست. مونتاژ قطعات برد الکترونیکی فرآیندی تخصصی بوده و نیاز به داشتن مهارت و تخصص کامل در این زمینه دارد. بنابراین چنانچه از علاقه مندان به این حوزه می‌باشید پیش از هرکاری توصیه می‌کنیم در ابتدا در این زمینه آموزش‌ها و اطلاعات کامل را کسب کنید.
اگر اطلاعاتی درباره خرید و سفارش قطعات الکترونیکی وارداتی از شرکت ها ندارید، مطلب بهترین شرکت های الکترونیکی ایران را مطالعه کنید.
شما آموزش هم میدین ؟