در دنیای دیجیتال، قطعات را به دو دسته کلی قطعات اکتیو و پسیو در الکترونیک، دسته بندی میکنند. با توجه به کاربرد گسترده قطعات اکتیو و پسیو و همچنین لزوم شناخت کامل این دو دسته، در این مقاله قصد داریم تا تعریف و بررسی آنها بپردازیم. تا انتهای مطلب درخواهیم یافت که اکتیو و پسیو چیست. سپس به معرفی عناصر اکتیو و پسیو الکترونیک میپردازیم. پس برای دریافت اطلاعات کامل در این زمینه، تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
اکتیو و پسیو چیست؟ (قطعات اکتیو)
دسته ای از قطعات الکترونیکی هستند که برای کار کردن، به انرژی نیاز دارند. به بیان دیگر، قطعه ای که نیاز به ولتاژ دارد، اکتیو است. قطعات اکتیو به یک منبع انرژی، معمولا به شکل جریان مستقیم، برای انجام عملکرد خاص خود نیاز دارند.
قطعات اکتیو، پس از روشن کردن دستگاه الکترونیکی، فعال میشوند. برای مثال HDD کامپیوتر را در نظر بگیرید. این قطعه پس از دسترسی کامپیوتر به آن، به نشانگپر LED دستور میدهد تا روشن شود و شما را از انجام فعالیت سیستم خود، آگاه میکند.
در راستای معرفی عناصر اکتیو و پسیو الکترونیک باید اشاره کنیم که اجزای فعال می توانند جریان برق را به نحوی دستکاری کنند. بیشتر اجزای فعال از وسایل نیمه هادی مانند دیودها، ترانزیستورها و مدارهای مجتمع تشکیل شده است. البته در مورد اکتیو یا پسیو بودن دیودها اختلاف نظر وجود دارد. با توجه به طرز کار این قطعات الکترونیکی، عده ای آن را پسیو و عده ای، اکتیو در نظر میگیرند.
شاید برای شما مفید باشد: آشنایی با قطعات برد الکترونیکی
دیود چیست؟
دیود، یک شیر یک طرفه برای برق است. دیودها، عبور جریان الکتریسیته را در یک جهت میسر میسازند. اکثر دیودها دارای یک خط رنگ شده در یک سر بوده که جهت یا جریان را نشان میدهد. طرف منفی آن معمولا سفید است.
ترانزیستور چیست؟
ترانزیستور یک وسیله نیمه هادی است. این بلوک اصلی، ساختار مدار در تلفنهای همراه، رایانه ها و چندین دستگاه الکترونیکی دیگر است. ترانزیستور پاسخ بسیار سریعی دارد و در عملکردهای مختلفی از جمله تنظیم ولتاژ، تقویت، سوئیچینگ، مدولاسیون سیگنال و نوسانگرها، از آن استفاده میشود. ترانزیستورها ممکن است به صورت جداگانه بسته بندی شوند و یا بخشی از یک مدار مجتمع باشند. بعضی از آی سی ها، دارای میلیاردها ترانزیستور در یک ناحیه بسیار کوچک هستند. درباره انواع ترانزیستور و کاربرد آنها بیشتر بدانید.
مدار مجتمع (IC) چیست؟
مدارهای مجتمع (ICها)، مجموعهای از چندین مدار پیچیده هستند. آی سیها در بسته بندیها و اندازههای مختلف وجود دارند.
قطعات اکتیو
قطعات اکتیو و پسیو در الکترونیک، طیف گستردهای از اجزا را شامل میشوند. از جمله عناصر اکتیو باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- ترانزیستور: بیشتر برای تقویت سیگنالهای الکتریکی یا به عنوان وسایل سوئیچینگ استفاده میشود
- دیود: اجازه میدهد جریان الکتریسیته، فقط در یک جهت جریان یابد.
- مدار مجتمع (تراشه یا ریزتراشه): مدارهای پیچیده چندگانه روی یک برد مدار. مدار مجتمع برای انجام انواع کارها استفاده میشود. با وجود اینکه از بسیاری از اجزای دیگر تشکیل شده است، هنوز یک جزء در نظر گرفته میشود.
- دستگاههای نمایشگر مانند نمایشگرهای LCD، LED و CRT
- منابع برق مانند باتریها و سایر منابع جریان متناوب (AC) یا جریان مستقیم (DC)
بیشتر بدانید: سلف چیست
اکتیو و پسیو چیست؟ (قطعات پسیو)
دستهای از قطعات اکتیو و پسیو، اجزای غیر فعال هستند. به انواع قطعات الکترونیکی که بدون تقویت سیگنال، انرژی الکتریکی مصرف میکنند، پسیو یا همان غیر فعال میگویند. این قطعات نیازی به دریافت جریان یا ولتاژ ندارند. به همین جهت میتوانید مقاومتها را در هر شرایطی به مدار متصل کنید تا بدون دریافت سیگنال قوی یا ضعیف، شروع به کار کند.
از جمله قطعات پسیو یا غیر فعال، باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- مقاومت: این قطعه در برابر جریان الکتریکی در مدار، مقاومت می کند و از آن، برای کاهش ولتاژ استفاده میشود.
- خازن: انرژی الکتریکی را به صورت الکترواستاتیک در یک میدان الکتریکی (معروف به “شارژ”) ذخیره میکند و در صورت نیاز میتواند آن را بعدا آزاد کند.
- سلف: انرژی الکتریکی را در میدان مغناطیسی ذخیره می کند. به جریان مستقیم (DC) اجازه میدهد از آن عبور کند، اما در مورد جریان متناوب (AC)، چنین نیست.
- مبدل: سیگنال ورودی را از یک نوع انرژی به نوع دیگری تبدیل میکند. حسگرها نوعی مبدل هستند که عمل فیزیکی/ ورودی را به سیگنال الکتریکی تبدیل مینمایند.
مقاومت چیست؟
قطعه مقاومت، یکی از عناصر Passive است که در برابر جریان الکتریکی مقاومت میکند. از این قطعه پسیو، برای کنترل یا جلوگیری از جریان الکتریکی در مدار الکتریکی، با ایجاد مقاومت، استفاده میشود و در نتیجه باعث ایجاد افت ولتاژ در سراسر دستگاه میگردد. (خواندن مقاومت)
خازن چیست؟
خازن، یک قطعه الکتریکی پسیو است که میتواند انرژی را در میدان الکتریکی، بین یک جفت رسانا به نام “صفحه” ذخیره کند. فرآیند ذخیره انرژی در خازن، به عنوان “شارژ” شناخته میشود. توانایی خازن برای ذخیره شارژ، با ظرفیت خازن آن اندازهگیری میشود.
خازنها در مدارهای الکترونیکی به عنوان ابزار ذخیره انرژی استفاده میشوند. آنها همچنین، برای تمایز بین سیگنالهای فرکانس بالا و فرکانس پایین، مورد استفاده قرار میگیرند. طیف گستردهای از خازنها از جمله خازنهای الکترولیتی، خازنهای صفحه موازی پایه و خازنهای متغیر مکانیکی در دسترس عموم هستند.
معرفی قطعات الکترونیکی فعال (active) و غیر فعال (passive)
همان طور که در ابتدای مقاله نیز عنوان کردیم، بسته به عملکردی که اجزای الکترونیکی قادر به انجام آن هستند، به دو دسته قطعات اکتیو و پسیو طبقهبندی میشوند. به طور خلاصه، اجزای فعال میتوانند نیرو را به مدار تزریق کرده و از طرفی قادر به کنترل الکتریکی و تقویت جریان الکتریکی هستند؛ در حالی که اجزای پسیو، این قابلیتها را ندارند.
برخلاف اجزای فعال، قطعات پسیو، انرژی مصرف کرده یا ذخیره میکنند. یک روش ساده برای آزمایش اکتیو یا پسیو بودن یک قطعه الکترونیکی، اندازه گیری تفاوت بین سیگنالهای ورودی و خروجی آن است. اگر کاهش نیرو وجود داشته باشد، آن جزء را باید پسیو در نظر بگیرید. اگر سیگنال تقویت شود، قطعه شما اکتیو است.
تمام مدارهای الکترونیکی باید حداقل یک قطعه اکتیو داشته باشند. اکثر دستگاه های الکترونیکی، از مجموعه ای از قطعات پسیو و اکتیو، تشکیل شده اند.
همچنین بخوانید: نماد ترایاک
کاربردهای عمومی و تفاوت قطعات پسیو و اکتیو
ما در زندگی روزمره خود، توسط این عناصر الکترونیکی کوچک احاطه شده ایم. آنها در داخل چراغ ها، سیستمهای صوتی، رایانهها، تلفنها، اتومبیلها و بسیاری موارد دیگر پنهان شدهاند. طبق تعریف، اجزای فعال در هر دستگاه الکترونیکی یافت میشوند؛ بنابراین موارد استفاده بیشماری دارند. نمونههای کلاسیک آن عبارتند از هر دستگاهی با قدرت محاسباتی (مدارهای مجتمع)، دستگاههایی با باتری داخلی یا نمایشگر و چراغهای LED (دیودهای ساطع کننده نور).
زمانی که صحبت از عناصر پسیو به میان میآید، لامپهای رشتهای، نمونهای عالی از مبدلهای فعال هستند. این قطعات، انرژی الکتریکی را به انرژی نور و گرما تبدیل میکنند. بلندگوها از مبدل ها برای تبدیل ورودی الکتریکی به خروجی مکانیکی استفاده مینمایند که باعث میشود مخروط های داخل بلندگوها به لرزه درآیند و در نتیجه امواج صوتی تولید شوند. در نتیجه ما میتوانیم صدای بلندگو را بشنویم.
حسگرها نوع دیگری از مبدلها هستند که برای مدت زمان زیادی است در تحقیقات علمی مورد استفاده قرار میگیرند. مبدل ها از طریق «هوشمندسازی» دستگاهها و ماشینها، کاربرد بسیار گستردهای پیدا کردهاند.
سایر موارد استفاده از قطعات پسیو، شامل کاربردهای مایکروویو و فرکانس رادیویی از جمله سیستمهای ورود بدون کلید از راه دور است. آنتن ها نیز پسیو هستند و در رادیوها، دستگاه های GPS، ماهواره ها، مودم ها و روترهای بی سیم، حمل و نقل عمومی و غیره یافت میشوند.
برای خرید از شرکت های واردکننده قطعات الکترونیکی و کسب اطلاعات بیشتر در این مورد، مقاله بهترین شرکت های الکترونیکی ایران را نیز مطالعه کنید.
جمع بندی
دنیای الکترونیک، روز به روز در حال پیشرفت و دگرگونی است. برای آن که بتوانید در این عرصه فعالیت کنید، لازم است تا اطلاعات خود را به روز نگه دارید. آشنایی با تفاوت قطعات پسیو و اکتیو و ترکیب آن ها، تنها راه نجات هر مجموعه برد مدار هستند. به این خاطر که هر دوی این عناصر، نقشهای حیاتی در عملکرد هر دستگاه الکترونیکی ایفا میکنند. در صورتیکه میخواهید در مورد دنیای قطعات اکتیو و پسیو در الکترونیک و انواع قطعات، اطلاعات بیشتری کسب کنید، از شما دعوت میکنیم تا از وب سایت ما بازدید فرمایید.
برای استعلام قیمت و خرید قطعات الکترونیکی روی لینک کلیک کنید.
همچنین انواع مختلف ic های کمیاب نیز تامین و در اختیار مشتریان عزیز قرار داده می شود. برای استعلام قیمت و خرید ic کلیک کنید.
اگر قطعاتی مدنظرتان است که در سایت پیدا نکردید برای سفارش قطعات الکترونیکی از خارج از کشور نیز می توانید اقدام نمایید. مجموعه رسام الکترونیک واردات قطعات الکترونیک را نیز انجام می دهد.
همچنین انواع ترانزیستور نیز در مجموعه رسام ارائه می شود. برای استعلام قیمت و خرید ترانزیستور کلیک کنید.
پتانسیومتر تریمر و مولتی ترن نیز یکی دیگر از قطعات مهمی است که پیدا کردن آن ها در ایران کار سختی است. اما سایت رسام این قطعات را نیز از چین وارد می کند. برای استعلام قیمت و خرید پتانسیومتر تریمر و مولتی ترن کلیک کنید.
همچنین می توانید برای گرفتن قیمت و خرید دیود نیز به صفحه مورد نظر مراجعه کنید.
خازن اس ام دی نیز از دیگر قطعات کمیاب در ایران می باشد که می توانید برای مشاهده قیمت و خرید خازن اس ام دی به صفحه مورد نظر مراجعه کنید.
قطعات کامپیوتری مثل سی پیو به صورت تک فروشی دارین ؟